Lydane i eit Oslo-liv

av Sofie Steensnæs Engedal

Før var eg Sofie i Sofies gate. Før det var eg Sofie i Nordliveien. Før der igjen var eg Sofie i Trimveien, og den første staden eg budde i Oslo, så var eg Sofie i Ullevålsveien.

I Ullevålsveien budde eg i eit kollektiv i kjellaren til eit kyrkjelydshus. To gonger i veka var det barnekor i etasjen over meg som song «Hevenu shalom» og «Waterloo» med tallause modulasjonar. Eg budde også med ei som skulle bli artist. Ho øvde med mikrofon og høgtalar (for å få «konsertkjensla») og hadde hyppige bandøvingar på rommet sitt. Sånn er det å bu i Oslo, tenkte eg, men etter eit år fekk eg nok og flytta vidare til Trimveien.

I Vestgrensa studentby gjekk brannalarmen på det meste 3-4 gonger kvar veke. Halvparten av dei gongane var eit resultat av studentar som sette ein pizza i omnen om natta etter å ha komme heim frå byen. Me vakna med eit rykk, til dømes klokka 3, og rakk akkurat å slenge ei jakke over pyjamasen før me måtte ut. Det var ingen lyd eg hata meir dei to åra.

Den beste lyden eg visste om då eg budde tre år i kollektivet på Carl Berner, var lyden av vasskokar. Eg forbind den lyden med så mykje fint. Eg tenker på timelange søndagsfrukostar med dyne i sofaen og true crime på TV - ei tid der vasskokaren fekk køyrt seg fleire gonger i timen. Eg tenker også på då ho eine i kollektivet var på nokre dater og sende melding på veg heim: «Sett på vasskokaren!», og eg lagde te medan eg gjorde meg klar for å høyre jus frå kvelden.

Etter tre år i kollektiv, flytta eg til Bislett - ein del av byen prega av høgt tempo, mykje trafikk og kaffibarar på kvart hjørne. Eg budde rett ved Bislett stadion, og den 84 år gamle utleigaren min – som også var nærmaste nabo – ringde ein gong og tipsa om at eg burde opne vindauget mitt. Då kunne eg sjå Jakob Ingebrigtsen springe live på TV, samstundes som eg høyrde kommentatoren og publikum sin jubel og applaus frå stadion rett inn i stova. Om natta kunne eg ofte òg høyre jubel og applaus, men då frå det festglade kollektivet i etasjen under meg. Ei natt spelte dei «Se ilden lyse» så høgt at eg nesten var truande til å tenke at Sissel Kyrkjebø i eigen person stod bøygd over senga mi og song av all si kraft.

No er eg Sofie i Plogveien på Manglerud, eit lite kvarter med t-banen frå sentrum. Manglerud har store, grøne område, ein del grå blokker og mange vindauge med blondegardiner. Lyden av fest er fråverande. Det er mogleg at pandemien har noko av skulda, men overvekta av pensjonistar og barnefamiliar har nok òg mykje å seie her. Då eg og sambuaren min skulle helse på den snart 90 år gamle naboen som bur over oss, sa ho: «De må gjerne høyre på høg musikk og ha fest! Eg synest berre det er herleg viss det blir litt liv i bygget her!». Den einaste støyen her kjem tydelegvis frå meg sjølv, viss eg skal tru sambuaren min. Han søv med proppar i øyra om natta, fordi eg gnissar tenner og lagar plystrelydar med nasen.

Eg har byrja å kjenne igjen naboane sine ulike lydar. Det er to naboar med rullatorar, men ho eine går mykje saktare enn ho andre. Det er ho kvikkaste eg gjerne slår av ein prat med, medan eg prøver å unngå ho andre (ho er litt surrete og gløymer kven eg er frå gong til gong). Andre naboar kjenner eg igjen på lyden av kor fort dei går, om dei pratar høgt i mobilen, eller om dei slår ein rytme på gelenderet på veg ned trappa.

Eg kjenner meg heime der eg kjenner igjen lydane. Eg registrerer knapt TV-en til naboen som står på døgnet rundt eller lyden av folk som hastar inn inngangen. Det er berre ein del av lydane i bygget og gir ei kjensle av tryggleik.

Sofie Steensnæs Engedal har ein mastergrad i Nordisk litteratur frå Universitetet i Oslo og jobbar som redaksjonskonsulent i Gyldendal. Bokinsta: @sofiesbokbad.

Ea Elisabeth Danielsen studerer tverrfaglige kjønnsstudier og er redaksjonsmedlem i trass!